Bu İçerikte Yer Alan Ana Başlıklar:
• Ürün Doktoru ile UX Audit Yolculuğu
• Audit Yaparken Kullanılabilecek Yardımcı Araçlar
Bu içerik ile; kullanıcı deneyimi odağında ürününüzün problem ve fırsatlarını tespit etmenize olanak sunan UX Audit'i tanıyacaksınız. Bu yönteme neden ihtiyaç duyduğumuzu, nasıl uygulanması gerektiğini keşfederken tüm bunları sizin adınıza uzman kadrosu ile yapan, ürününüz özelinde check-up yaparak iyileştirme raporu hazırlayan Ürün Doktoru adlı servisimizle tanışacaksınız.
Userspots Ürün Doktoru ile çok çeşitli UX Audit servisleri alabilir, ürününüzün gelecek adımlarını uzman değerlendirmeleri eşliğinde planlayabilirsiniz.
Kullanıcı deneyimi tasarımcıları bir ürünün tasarım sürecindeyken çeşitli araştırmalar, yöntemler ve sistemler kullanarak, son kullanıcı için iyi bir deneyim sunmaya çalışır. Hali hazırda tasarlanmış bir ürünle ilgili, çok daha kısa zamanda bir deneyim analizi yapılabilmesi için UX Audit’e başvurulabilir. UX Audit, son kullanıcı gözünden ürünü inceler ve belli kurallara bağlı kalıp kullanıcı deneyimini geliştirecek öneriler sunarak, ürün üzerinde iyileştirmeler yapmamızı sağlar. Etkili bir UX incelemesi sonucunda kullanıcılar için memnuniyet ve dönüşüm oranlarının artmasına yardımcı olur. UX Audit'i ve UX Audit hizmeti veren bir Userspots servisi olan Ürün Doktoru'nu bu yazımızda sizlere anlatmak istedik.
Gelin birlikte keşfedelim!
UX Audit, bir arayüzün belirli kurallara bakılarak son kullanıcısına yaşattığı deneyimle alakalı çıkarımların ve iyileştirme önerilerinin yapılmasıdır. Başka bir deyişle, ürünün karşılaştığı sorunları açıklayarak somut veriler sağlayan ve sorunları ortadan kaldırarak kullanıcı deneyimini iyileştiren eylemler sunar. UX Audit bir arayüzü, bir veya birden fazla uzmanın geçmiş tecrübeleri çerçevesinde, kendilerini son kullanıcı yerine koyarak değerlendirmesi sonucunda somutlaşacak eylemlere dönüştürür.
Kullanıcı arayüzünde kullanılabilirlik sorunlarını tespit etmek ve değerlendirmek için UX Audit servisine başvurulur. Hizmete yönelik mevcut deneyimden yararlanılarak kısa sürede sorun çözülür. Günümüzdeki büyük şirketlerin hizmet odağını kullanıcılar oluşturmaktadır. Bu nedenle sunulan hizmetin öngörülen güncelleştirmeleri müşteri bazlı gerçekleştirilmektedir.
Arayüzlerin geliştirilmesine yönelik kullanıcı odaklı gelişim, güncel dünyayı takip etmek ve gelişen teknolojiye ayak uydurmak için kolaylaştırıcı bir yöntemdir. Kötü bir kullanıcı deneyimi, kullanıcıların web sitesinden hızlı ayrılmalarına, işletmelerin başarısız girişimlerde bulunmalarına, görsel açıdan karmaşıklığa, kullanıcının güvenini kazanamama problemlerine ve bunun gibi birçok kötü deneyime sebep olabilir.
UX Audit yapılan bir ürünün kullanılabilirliğinin artırılması amaçlanır. Genel olarak şu tip sorulara cevap aranır:
- Kullanıcıların yaşadıkları sorunlar nelerdir?
- Ürün 10 Sezgisel Kullanılabilirlik Maddesi’ne uyuyor mu?
- Bu sorunların kullanıcının deneyimine genel etkileri nelerdir?
- Nasıl daha iyi bir hale getirilebilir?
Sunulan hizmetlerin stratejik olarak güçlenmesi ve kusurların tespit edilip düzeltilmesi için yapılan UX Audit servisini biz Userspots ekibi olarak Ürün Doktoru servisi ile karşılıyoruz.
Ürün Doktoru, Userspots ile güçlendirilmiş ve ürünleştirilmiş bir servis örneğidir. Dijital ürünlerin yalnızca UX açısından değil; tasarım, pazarlama, girişim, teknoloji ana başlıklarında da sorunları tespit ederek, çözüm önerileri ve raporlar sunuyor. Ürünlerin çok çeşitli alanlarda geliştirilmesi adına ürün sahiplerini uzmanlarla buluşturuyor.
Arayüzün bulunacağı farklı kanallar üzerinde Ürün Doktoru reçetenizi hazırlarken Nielsen Norman Group, Jacob Nielsen'ın Sezgisel Analiz için belirlediği 10 Kullanılabilirlik Maddesi’ni baz alır.
10 Sezgisel Analiz Maddesi:
• Anlaşılabilir Sistemler (Visibility of System Status)
• Hata Önlemeli (Error Prevention)
• Kontrollü ve Özgür (User Control and Freedom)
• Tutarlılık ve Standartlar (Consistency and Standards)
• Hatırlanma Yerine Bilinme (Recognition Rather Than Recall)
• Estetik ve Minimalist Tasarım (Aesthetic and Minimalist Design)
• Esneklik ve Kullanım Etkinliği (Flexibility and Efficiency of Use)
• Gerçek Dünyaya Yakınlık (Match Between System and the Real World)
• Hataları Göstermeli (Help Users Recognize, Diagnose and Recover from Errors)
• Yardım ve Dokümantasyon (Help and Documentation)
Yukarıda listelediğimiz ifadeler hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak ve örneklerini incelemek isterseniz, Sezgisel Analiz Maddeleri rehber yazımızı ziyaret edebilirsiniz.
Ayrıca, Userspots YouTube kanalımızda bir dönem yayınladığımız tasarım süreçlerimizde bağlam, hedef kitle ve almamız gereken aksiyonlar üzerine önemli konuları konuştuğumuz "It Depends" adlı serimizin 21. bölümünde Sezgisel Analiz Maddeleri'ni ele almıştık. Videoyu aşağıya bırakıyoruz :)
İlk aşamada kurgulanan arayüz senaryolarıyla birlikte incelemeler yapılıyor. Kaynaklar üzerinden gidilmesi ile devam eden süreç; rakip ve iyileştirme bulguları ile sunum veya rapor akışı oluşturulmasıyla sona eriyor. UX Audit, eğer yeterince eleştirel bakabiliyorsanız, geçmiş deneyimlerinizden faydalanarak kendinizin de uygulayabileceği bir yöntemdir.
Şimdi adım adım bunu nasıl yapabileceğinize dair tavsiyelere göz atalım:
1. Arayüz İnceleme
Not defteri, Notion veya Google Docs gibi bir araç hazırsa arayüzü deneyimlemeye başlayabilirsiniz. Anasayfadan başlayacağınız deneyimleme sürecinde ilk olarak bu arayüzde en sık gerçekleşeceğini düşündüğünüz 3-5 senaryo oluşturun. Örneğin; bir e-ticaret sitesini ele alalım. Audit yapılacak bu siteye dair senaryolar şu şekilde olabilir:
1. Anasayfadan kampanyalara bakarak ürün satın alma.
2. Google üzerinden bir arama ile ürün detay ve listeleme üzerinden ürün satın alma.
3. Kategori ağacı ve arama özellikleriyle ürün bulma.
4. Ürün satın alma sonrasında kargo takibi yapma.
5. Sitedeki satın almaya yönlendiren içerikleri inceleme.
Yukarıdaki 5 maddede yer alan senaryolarla birlikte arayüzü deneyimlerken notlar alıp, ekran görüntülerini kaydedebilirsiniz. Bu incelemeniz sırasında kaynaklardan yararlanabilir, karşınıza çıkan yabancı kelimeleri Userspots Sözlüğü’nde araştırabilirsiniz.
2. Checklist Üzerinden Gitme
Aldığınız notları kontrol listesi kullanarak gözden geçirme zamanı. Kontrol listeleri kullanıcı deneyimine geniş bir açıdan bakmanıza ve uygulamanın arayüzüyle ilgili sorunları tespit edebilmenize yardımcı olur. Kullanıcı ve gelişim odaklıdır. Devamında ise kritik durumda olduğunu düşündüğünüz ekranlara ve akışlara, kontrol listelerini de dikkate alarak tekrar bakabilirsiniz.
3. Benchmark ile İyi Örnekleri İnceleme
Ortaya çıkardığınız bulguları, iyi örneklerle veya rakip sitelerden bulacağınız örneklerle birlikte destekleyebilirsiniz. Bu süreçte kaynak taraması ve örnekleri artırmak, bulgularınızı güçlendirebilir. Kullanıcı deneyimini hissettiğiniz bu yolda bulgularınız dijital dünya için oldukça önemli.
4. Önceliklendirme Yapma
Bulguları önceliklendirerek sunum veya rapor akışı oluşturabilirsiniz.
Bütün bunların yanında, UX Audit yapısı oluştururken neyi yapmalı/neyi yapmamalı diye soracak olursanız cevaplarımız aşağıda yer alıyor.
Yap & Yapma
Yap: Olasılıklardan bahsederken negatif değil pozitif bir dil kullanmaya özen gösterin. “Burada sorun var, burada deneyim sıkıntılı” gibi cümleler, raporu okuyan/dinleyenlerde bir reaksiyon oluşturabilir. “Form alanının kullanıcıda kafa karışıklığı yaratabileceğini düşünüyorum” ifadesi bu noktada daha doğru bir kullanım olacaktır.
Sonrası için neler yapabileceğinize dair aşağıdaki gibi ufak ön bilgilendirmeleri sunabilirsiniz:
• Bu sayfada bu tarz bulgularım var ama Hotjar gibi bir araçla doğrulayabilirsiniz.
• Kategori yapısı için bir bilgi mimarisi çalışması yapılabilir.
• Bu kısım kullanıcılar ile test edilebilir.
Yapma:
• Sadece olumsuz bulgulardan bahsetmekten kaçının, mutlaka olumlu noktaları da vurgulayın.
• “Bu yapı çalışmaz” gibi kesin ifadelerden uzak durun.
• Müşteriye değer katmayacak önerilerin üzerinde durmayın.
• Çok küçük detaylara odaklanmak yerine daha değer/efor matrisinde doğru noktalara odaklanmayı ihmal etmeyin.
Loom
Loom, video ve ekran kaydı almayı kolaylaştırmaktadır.
Basic Audit ürününün raporundaki önemli noktaları 10 dakikalık bir videoda Loom ile anlatabilirsiniz. Chrome Eklentisi olarak çalıştırabilir veya bilgisayarınıza uygulama olarak indirebilirsiniz.
Quicktime
Apple ile hayatımıza giren Quicktime Player’ın Windows için de sürümleri mevcut. Arayüzdeki bir hareketi kaydetmek için ekran kaydı almanızı kolaylaştırmaya yarar.
Ezgif
Ezgif, basit bir çevrimiçi temel animasyonlu GIF oluşturucu ve düzenleme araç setidir. GIF’i yeniden boyutlandırılabilir, kırpma ve tersine çevirme gibi özelliklerden de yararlanabilirsiniz. Quicktime ile kaydettiğiniz videoyu bir GIF’e dönüştürmek için Ezgif sitesini kullanabilirsiniz.
Notion
Ekip içi iç görü ve önerilerin paylaşıldığı ve verilerin toplandığı bir şablona ihtiyacınız olacaktır. Bu şablonu oluşturmak için Notion’dan yararlanabilirsiniz. Her sorunu değerlendirmek adına aşağıdaki başlıkları sütun olarak kullanabilirsiniz.
• Sorun Açıklama: Sorunun kısa bir açıklaması.
• Kaynak Konumu: Sorunun, ürünün neresinde olduğu.
• Kullanılabilirlik Sezgisel: Sorun hangi kullanılabilirlik buluşsal yöntemiyle karşılanmıyor?
• Ulaşılabilirlik: Bu bir erişilebilirlik sorunu mu?
• Kullanıcı Etkisi: Kullanıcı deneyimini ne kadar kötü etkiliyor? Düşük, Orta, Yüksek!
• Tasarım Boyutlandırma: Düzeltmek için gereken tasarım çabası nedir? Düşük, Orta, Yüksek!
• Geliştirme Boyutlandırma: Düzeltmek için gereken geliştirme çabası nedir? Düşük, Orta, Yüksek!
• Öncelik Puanı: Diğer sütunların sonuçlarına dayalı olarak genel bir öncelik puanı. Düşük, Orta, Yüksek!
UX denetimi zaman alan bir süreçtir ancak bu süreç kullanıcı deneyimini anlamlandırır. Başarılı bir UX Audit, işletmenin gelecekte nereye odaklanması gerektiğini ve ihtiyaçları belirlemede bir rehberdir. Bu süreçte UX Audit ve inceleme sürecini tanımladık. Ayrıca size yardımcı olacak kaynaklara da yazıda yer verdik. Teknolojinin hızla ilerlemesine yönelik kullanıcı deneyiminin işletmeler için öncelik olarak tutulduğu yoğun bir dijitalleşme diliyoruz.
.png)
